dwflpp.h - systemtap

Data types defined

Functions defined

Macros defined

Source code

// C++ interface to dwfl
// Copyright (C) 2005-2014 Red Hat Inc.
// Copyright (C) 2005-2007 Intel Corporation.
// Copyright (C) 2008 James.Bottomley@HansenPartnership.com
//
// This file is part of systemtap, and is free software.  You can
// redistribute it and/or modify it under the terms of the GNU General
// Public License (GPL); either version 2, or (at your option) any
// later version.

#ifndef DWFLPP_H
#define DWFLPP_H

#include "config.h"
#include "dwarf_wrappers.h"
#include "elaborate.h"
#include "session.h"
#include "unordered.h"
#include "setupdwfl.h"

#include <cstring>
#include <iostream>
#include <map>
#include <set>
#include <string>
#include <vector>

extern "C" {
#include <elfutils/libdwfl.h>
#include <regex.h>
}


struct base_func_info;
struct func_info;
struct inline_instance_info;
struct symbol_table;
struct base_query;
struct external_function_query;

enum lineno_t { ABSOLUTE, RELATIVE, WILDCARD, ENUMERATED };
enum info_status { info_unknown, info_present, info_absent };

// module -> cu die[]
typedef unordered_map<Dwarf*, std::vector<Dwarf_Die>*> module_cu_cache_t;

// An instance of this type tracks whether the type units for a given
// Dwarf have been read.
typedef std::set<Dwarf*> module_tus_read_t;

// typename -> die
typedef unordered_map<std::string, Dwarf_Die> cu_type_cache_t;

// cu die -> (typename -> die)
typedef unordered_map<void*, cu_type_cache_t*> mod_cu_type_cache_t;

// function -> die
typedef unordered_multimap<std::string, Dwarf_Die> cu_function_cache_t;
typedef std::pair<cu_function_cache_t::iterator,
                  cu_function_cache_t::iterator>
        cu_function_cache_range_t;

// cu die -> (function -> die)
typedef unordered_map<void*, cu_function_cache_t*> mod_cu_function_cache_t;

// module -> (function -> die)
typedef unordered_map<Dwarf*, cu_function_cache_t*> mod_function_cache_t;

// inline function die -> instance die[]
typedef unordered_map<void*, std::vector<Dwarf_Die>*> cu_inl_function_cache_t;

// die -> parent die
typedef unordered_map<void*, Dwarf_Die> cu_die_parent_cache_t;

// cu die -> (die -> parent die)
typedef unordered_map<void*, cu_die_parent_cache_t*> mod_cu_die_parent_cache_t;

// Dwarf_Line[] (sorted by lineno)
typedef std::vector<Dwarf_Line*> lines_t;
typedef std::pair<lines_t::iterator,
                  lines_t::iterator>
        lines_range_t;

// srcfile -> Dwarf_Line[]
typedef unordered_map<std::string, lines_t*> srcfile_lines_cache_t;

// cu die -> (srcfile -> Dwarf_Line[])
typedef unordered_map<void*, srcfile_lines_cache_t*> cu_lines_cache_t;

typedef std::vector<base_func_info> base_func_info_map_t;
typedef std::vector<func_info> func_info_map_t;
typedef std::vector<inline_instance_info> inline_instance_map_t;


struct
module_info
{
  Dwfl_Module* mod;
  const char* name;
  std::string elf_path;
  Dwarf_Addr addr;
  Dwarf_Addr bias;
  symbol_table *sym_table;
  info_status dwarf_status;     // module has dwarf info?
  info_status symtab_status;    // symbol table cached?

  std::set<std::string> inlined_funcs;
  std::set<std::string> plt_funcs;
  std::set<std::pair<std::string,std::string> > marks; /* <provider,name> */

  void get_symtab();
  void update_symtab(cu_function_cache_t *funcs);

  module_info(const char *name) :
    mod(NULL),
    name(name),
    addr(0),
    bias(0),
    sym_table(NULL),
    dwarf_status(info_unknown),
    symtab_status(info_unknown)
  {}

  ~module_info();
};


struct
module_cache
{
  std::map<std::string, module_info*> cache;
  bool paths_collected;
  bool dwarf_collected;

  module_cache() : paths_collected(false), dwarf_collected(false) {}
  ~module_cache();
};


struct base_func_info
{
  base_func_info()
    : decl_file(NULL), decl_line(-1), entrypc(0)
  {
    std::memset(&die, 0, sizeof(die));
  }
  std::string name;
  char const * decl_file;
  int decl_line;
  Dwarf_Die die;
  Dwarf_Addr entrypc;
};

struct func_info : base_func_info
{
  func_info()
    : addr(0), prologue_end(0), weak(false), descriptor(false) {}
  Dwarf_Addr addr;
  Dwarf_Addr prologue_end;
  bool weak, descriptor;
};


struct inline_instance_info : base_func_info
{
  inline_instance_info() {}
  bool operator<(const inline_instance_info& other) const;
};


struct dwflpp
{
  systemtap_session & sess;

  // These are "current" values we focus on.
  Dwfl_Module * module;
  Dwarf_Addr module_bias;
  module_info * mod_info;

  // These describe the current module's PC address range
  Dwarf_Addr module_start;
  Dwarf_Addr module_end;

  Dwarf_Die * cu;

  std::string module_name;
  std::string function_name;

  dwflpp(systemtap_session & session, const std::string& user_module, bool kernel_p);
  dwflpp(systemtap_session & session, const std::vector<std::string>& user_modules, bool kernel_p);
  ~dwflpp();

  void get_module_dwarf(bool required = false, bool report = true);

  void focus_on_module(Dwfl_Module * m, module_info * mi);
  void focus_on_cu(Dwarf_Die * c);
  void focus_on_function(Dwarf_Die * f);

  std::string cu_name(void);

  Dwarf_Die *query_cu_containing_address(Dwarf_Addr a);

  bool module_name_matches(const std::string& pattern);
  static bool name_has_wildcard(const std::string& pattern);
  bool module_name_final_match(const std::string& pattern);

  bool function_name_matches_pattern(const std::string& name, const std::string& pattern);
  bool function_name_matches(const std::string& pattern);
  bool function_scope_matches(const std::vector<std::string>& scopes);

  template<typename T>
  void iterate_over_modules(int (* callback)(Dwfl_Module*,
                                             void**,
                                             const char*,
                                             Dwarf_Addr,
                                             T*),
                            T *data)
    {
      /* We're using templates here to enforce type-safety between the data arg
       * we're requested to pass to callback, and the data arg that the callback
       * actually takes. Rather than putting the implementation here, we simply
       * call the <void> specialization, which does the real work.
       *    As a result, we need to cast the data arg in the callback signature
       * and the one passed to void* (which is what elfutils also works with).
       * */
      iterate_over_modules<void>((int (*)(Dwfl_Module*,
                                          void**,
                                          const char*,
                                          Dwarf_Addr,
                                          void *))callback,
                                  (void*)data);
    }

  template<typename T>
  void iterate_over_cus(int (* callback)(Dwarf_Die*, T*),
                        T *data,
                        bool want_types)
    {
      // See comment block in iterate_over_modules()
      iterate_over_cus<void>((int (*)(Dwarf_Die*, void*))callback,
                             (void*)data,
                             want_types);
    }

  bool func_is_inline();

  bool func_is_exported();

  template<typename T>
  void iterate_over_inline_instances(int (* callback)(Dwarf_Die*, T*),
                                     T *data)
    {
      // See comment block in iterate_over_modules()
      iterate_over_inline_instances<void>((int (*)(Dwarf_Die*, void*))callback,
                                          (void*)data);
    }

  std::vector<Dwarf_Die> getscopes_die(Dwarf_Die* die);
  std::vector<Dwarf_Die> getscopes(Dwarf_Die* die);
  std::vector<Dwarf_Die> getscopes(Dwarf_Addr pc);

  Dwarf_Die *declaration_resolve(Dwarf_Die *type);
  Dwarf_Die *declaration_resolve(const std::string& name);
  Dwarf_Die *declaration_resolve_other_cus(const std::string& name);

  template<typename T>
  int iterate_over_functions (int (* callback)(Dwarf_Die*, T*),
                              T *data, const std::string& function)
    {
      // See comment block in iterate_over_modules()
      return iterate_over_functions<void>((int (*)(Dwarf_Die*, void*))callback,
                                          (void*)data, function);
    }

  template<typename T>
  int iterate_single_function (int (* callback)(Dwarf_Die*, T*),
                               T *data, const std::string& function)
    {
      // See comment block in iterate_over_modules()
      return iterate_single_function<void>((int (*)(Dwarf_Die*, void*))callback,
                                           (void*)data, function);
    }

  template<typename T>
  int iterate_over_notes (T *object,
                          void (* callback)(T*, const std::string&,
                                                const std::string&,
                                                int, const char*, size_t))
    {
      // See comment block in iterate_over_modules()
      return iterate_over_notes<void>((void*)object,
                                      (void (*)(void*,
                                                const std::string&,
                                                const std::string&,
                                                int,
                                                const char*,
                                                size_t))callback);
    }

  template<typename T>
  void iterate_over_libraries (void (*callback)(T*, const char*), T *data)
    {
      // See comment block in iterate_over_modules()
      iterate_over_libraries<void>((void (*)(void*,
                                             const char*))callback,
                                   (void*)data);
    }

  template<typename T>
  int iterate_over_plt (T *object, void (*callback)(T*, const char*, size_t))
    {
      // See comment block in iterate_over_modules()
      return iterate_over_plt<void>((void*)object,
                                    (void (*)(void*,
                                              const char*,
                                              size_t))callback);
    }

  template<typename T>
  void iterate_over_srcfile_lines (char const * srcfile,
                                   const std::vector<int>& linenos,
                                   enum lineno_t lineno_type,
                                   base_func_info_map_t& funcs,
                                   void (*callback) (Dwarf_Addr,
                                                     int, T*),
                                   bool has_nearest,
                                   T *data)
    {
      // See comment block in iterate_over_modules()
      iterate_over_srcfile_lines<void>(srcfile,
                                       linenos,
                                       lineno_type,
                                       funcs,
                                       (void (*)(Dwarf_Addr,
                                                 int, void*))callback,
                                       has_nearest,
                                       (void*)data);
    }

  template<typename T>
  void iterate_over_labels (Dwarf_Die *begin_die,
                            const std::string& sym,
                            const base_func_info& function,
                            const std::vector<int>& linenos,
                            enum lineno_t lineno_type,
                            T *data,
                            void (* callback)(const base_func_info&,
                                              const char*,
                                              const char*,
                                              int,
                                              Dwarf_Die*,
                                              Dwarf_Addr,
                                              T*))
    {
      // See comment block in iterate_over_modules()
      iterate_over_labels<void>(begin_die,
                                sym,
                                function,
                                linenos,
                                lineno_type,
                                (void*)data,
                                (void (*)(const base_func_info&,
                                          const char*,
                                          const char*,
                                          int,
                                          Dwarf_Die*,
                                          Dwarf_Addr,
                                          void*))callback);
    }

  template<typename T>
  void iterate_over_callees (Dwarf_Die *begin_die,
                             const std::string& sym,
                             long recursion_depth,
                             T *data,
                             void (* callback)(base_func_info&,
                                               base_func_info&,
                                               std::stack<Dwarf_Addr>*,
                                               T*),
                             base_func_info& caller,
                             std::stack<Dwarf_Addr>*callers=NULL)
    {
      // See comment block in iterate_over_modules()
      iterate_over_callees<void>(begin_die,
                                 sym,
                                 recursion_depth,
                                 (void*)data,
                                 (void (*)(base_func_info&,
                                           base_func_info&,
                                           std::stack<Dwarf_Addr>*,
                                           void*))callback,
                                 caller,
                                 callers);
    }

  GElf_Shdr * get_section(std::string section_name, GElf_Shdr *shdr_mem,
                          Elf **elf_ret=NULL);

  void collect_srcfiles_matching (std::string const & pattern,
                                  std::set<std::string> & filtered_srcfiles);

  void resolve_prologue_endings (func_info_map_t & funcs);

  bool function_entrypc (Dwarf_Addr * addr) __attribute__((warn_unused_result));
  bool die_entrypc (Dwarf_Die * die, Dwarf_Addr * addr) __attribute__((warn_unused_result));

  void function_die (Dwarf_Die *d);
  void function_file (char const ** c);
  void function_line (int *linep);

  bool die_has_pc (Dwarf_Die & die, Dwarf_Addr pc);
  bool inner_die_containing_pc(Dwarf_Die& scope, Dwarf_Addr addr,
                               Dwarf_Die& result);

  std::string literal_stmt_for_local (std::vector<Dwarf_Die>& scopes,
                                      Dwarf_Addr pc,
                                      std::string const & local,
                                      const target_symbol *e,
                                      bool lvalue,
                                      Dwarf_Die *die_mem);
  Dwarf_Die* type_die_for_local (std::vector<Dwarf_Die>& scopes,
                                 Dwarf_Addr pc,
                                 std::string const & local,
                                 const target_symbol *e,
                                 Dwarf_Die *die_mem);

  std::string literal_stmt_for_return (Dwarf_Die *scope_die,
                                       Dwarf_Addr pc,
                                       const target_symbol *e,
                                       bool lvalue,
                                       Dwarf_Die *die_mem);
  Dwarf_Die* type_die_for_return (Dwarf_Die *scope_die,
                                  Dwarf_Addr pc,
                                  const target_symbol *e,
                                  Dwarf_Die *die_mem);

  std::string literal_stmt_for_pointer (Dwarf_Die *type_die,
                                        const target_symbol *e,
                                        bool lvalue,
                                        Dwarf_Die *die_mem);
  Dwarf_Die* type_die_for_pointer (Dwarf_Die *type_die,
                                   const target_symbol *e,
                                   Dwarf_Die *die_mem);

  enum blacklisted_type
    {  blacklisted_none, // not blacklisted
       blacklisted_section,
       blacklisted_kprobes,
       blacklisted_function,
       blacklisted_function_return,
       blacklisted_file
    };

  blacklisted_type blacklisted_p(const std::string& funcname,
                                 const std::string& filename,
                                 int line,
                                 const std::string& module,
                                 Dwarf_Addr addr,
                                 bool has_return);

  Dwarf_Addr relocate_address(Dwarf_Addr addr, std::string& reloc_section);

  void resolve_unqualified_inner_typedie (Dwarf_Die *typedie,
                                          Dwarf_Die *innerdie,
                                          const target_symbol *e);

  bool has_gnu_debugdata();
  bool has_valid_locs();

private:
  Dwfl * dwfl;

  // These are "current" values we focus on.
  Dwarf * module_dwarf;
  Dwarf_Die * function;

  void setup_kernel(const std::string& module_name, systemtap_session &s, bool debuginfo_needed = true);
  void setup_kernel(const std::vector<std::string>& modules, bool debuginfo_needed = true);
  void setup_user(const std::vector<std::string>& modules, bool debuginfo_needed = true);

  module_cu_cache_t module_cu_cache;
  module_tus_read_t module_tus_read;
  mod_cu_function_cache_t cu_function_cache;
  mod_function_cache_t mod_function_cache;

  std::set<void*> cu_inl_function_cache_done; // CUs that are already cached
  cu_inl_function_cache_t cu_inl_function_cache;
  void cache_inline_instances (Dwarf_Die* die);

  mod_cu_die_parent_cache_t cu_die_parent_cache;
  void cache_die_parents(cu_die_parent_cache_t* parents, Dwarf_Die* die);
  cu_die_parent_cache_t *get_die_parents();

  // Cache for cu lines sorted by lineno
  cu_lines_cache_t cu_lines_cache;

  Dwarf_Die* get_parent_scope(Dwarf_Die* die);

  /* The global alias cache is used to resolve any DIE found in a
   * module that is stubbed out with DW_AT_declaration with a defining
   * DIE found in a different module.  The current assumption is that
   * this only applies to structures and unions, which have a global
   * namespace (it deliberately only traverses program scope), so this
   * cache is indexed by name.  If other declaration lookups were
   * added to it, it would have to be indexed by name and tag
   */
  mod_cu_type_cache_t global_alias_cache;
  static int global_alias_caching_callback(Dwarf_Die *die, bool has_inner_types,
                                           const std::string& prefix, cu_type_cache_t *cache);
  static int global_alias_caching_callback_cus(Dwarf_Die *die, dwflpp *dw);

  template<typename T>
  static int iterate_over_globals (Dwarf_Die *cu_die,
                                   int (* callback)(Dwarf_Die*,
                                                    bool,
                                                    const std::string&,
                                                    T*),
                                   T *data)
    {
      // See comment block in iterate_over_modules()
      return iterate_over_globals<void>(cu_die,
                                        (int (*)(Dwarf_Die*,
                                                 bool,
                                                 const std::string&,
                                                 void*))callback,
                                        (void*)data);
    }

  template<typename T>
  static int iterate_over_types (Dwarf_Die *top_die,
                                 bool has_inner_types,
                                 const std::string& prefix,
                                 int (* callback)(Dwarf_Die*,
                                                  bool,
                                                  const std::string&,
                                                  T*),
                                 T *data)
    {
      // See comment block in iterate_over_modules()
      return iterate_over_types<void>(top_die, has_inner_types, prefix,
                                      (int (*)(Dwarf_Die*,
                                               bool,
                                               const std::string&,
                                               void*))callback,
                                      (void*)data);
    }

  static int mod_function_caching_callback (Dwarf_Die* func, cu_function_cache_t *v);
  static int cu_function_caching_callback (Dwarf_Die* func, cu_function_cache_t *v);

  lines_t* get_cu_lines_sorted_by_lineno(const char *srcfile);

  void collect_lines_for_single_lineno(char const * srcfile,
                                       int lineno,
                                       bool is_relative,
                                       base_func_info_map_t& funcs,
                                       lines_t& matching_lines);
  void collect_all_lines(char const * srcfile,
                         base_func_info_map_t& funcs,
                         lines_t& matching_lines);
  std::pair<int,int> get_nearest_linenos(char const * srcfile,
                                         int lineno,
                                         base_func_info_map_t& funcs);
  int get_nearest_lineno(char const * srcfile,
                         int lineno,
                         base_func_info_map_t& funcs);
  void suggest_alternative_linenos(char const * srcfile,
                                   int lineno,
                                   base_func_info_map_t& funcs);

  static int external_function_cu_callback (Dwarf_Die* cu, external_function_query *efq);
  static int external_function_func_callback (Dwarf_Die* func, external_function_query *efq);

  static void loc2c_error (void *, const char *fmt, ...) __attribute__ ((noreturn));

  // This function generates code used for addressing computations of
  // target variables.
  void emit_address (struct obstack *pool, Dwarf_Addr address);
  static void loc2c_emit_address (void *arg, struct obstack *pool,
                                  Dwarf_Addr address);

  void get_locals(std::vector<Dwarf_Die>& scopes, std::set<std::string>& locals);
  void get_locals_die(Dwarf_Die &die, std::set<std::string>& locals);
  void get_members(Dwarf_Die *vardie, std::set<std::string>& members,
                     std::set<std::string> &dupes);

  Dwarf_Attribute *find_variable_and_frame_base (std::vector<Dwarf_Die>& scopes,
                                                 Dwarf_Addr pc,
                                                 std::string const & local,
                                                 const target_symbol *e,
                                                 Dwarf_Die *vardie,
                                                 Dwarf_Attribute *fb_attr_mem);

  std::string die_location_as_string(Dwarf_Addr, Dwarf_Die*);
  std::string die_location_as_function_string(Dwarf_Addr, Dwarf_Die*);
  std::string pc_die_line_string(Dwarf_Addr, Dwarf_Die*);

  struct location *translate_location(struct obstack *pool,
                                      Dwarf_Attribute *attr,
                                      Dwarf_Die *die,
                                      Dwarf_Addr pc,
                                      Dwarf_Attribute *fb_attr,
                                      struct location **tail,
                                      const target_symbol *e);

  bool find_struct_member(const target_symbol::component& c,
                          Dwarf_Die *parentdie,
                          Dwarf_Die *memberdie,
                          std::vector<Dwarf_Die>& dies,
                          std::vector<Dwarf_Attribute>& locs);

  void translate_components(struct obstack *pool,
                            struct location **tail,
                            Dwarf_Addr pc,
                            const target_symbol *e,
                            Dwarf_Die *vardie,
                            Dwarf_Die *typedie,
                            unsigned first=0);

  void translate_final_fetch_or_store (struct obstack *pool,
                                       struct location **tail,
                                       Dwarf_Addr module_bias,
                                       Dwarf_Die *vardie,
                                       Dwarf_Die *typedie,
                                       bool lvalue,
                                       const target_symbol *e,
                                       std::string &,
                                       std::string &,
                                       Dwarf_Die *enddie);

  std::string express_as_string (std::string prelude,
                                 std::string postlude,
                                 struct location *head);

  regex_t blacklist_func; // function/statement probes
  regex_t blacklist_func_ret; // only for .return probes
  regex_t blacklist_file; // file name
  regex_t blacklist_section; // init/exit sections
  bool blacklist_enabled;
  void build_kernel_blacklist();
  void build_user_blacklist();
  std::string get_blacklist_section(Dwarf_Addr addr);

  // Returns the call frame address operations for the given program counter.
  Dwarf_Op *get_cfa_ops (Dwarf_Addr pc);

  Dwarf_Addr vardie_from_symtable(Dwarf_Die *vardie, Dwarf_Addr *addr);

  static int add_module_build_id_to_hash (Dwfl_Module *m,
                 void **userdata __attribute__ ((unused)),
                 const char *name,
                 Dwarf_Addr base,
                 void *arg);

  static bool is_gcc_producer(Dwarf_Die *cudie, std::string& producer,
                                                std::string& version);

public:
  Dwarf_Addr pr15123_retry_addr (Dwarf_Addr pc, Dwarf_Die* var);
};

// Template <void> specializations for iterate_over_* functions

template<> void
dwflpp::iterate_over_modules<void>(int (*callback)(Dwfl_Module*,
                                                   void**,
                                                   const char*,
                                                   Dwarf_Addr,
                                                   void*),
                                   void *data);
template<> void
dwflpp::iterate_over_cus<void>(int (*callback)(Dwarf_Die*, void*),
                               void *data,
                               bool want_types);
template<> void
dwflpp::iterate_over_inline_instances<void>(int (*callback)(Dwarf_Die*, void*),
                                            void *data);
template<> int
dwflpp::iterate_over_functions<void>(int (*callback)(Dwarf_Die*, void*),
                                     void *data, const std::string& function);
template<> int
dwflpp::iterate_single_function<void>(int (*callback)(Dwarf_Die*, void*),
                                      void *data, const std::string& function);
template<> int
dwflpp::iterate_over_globals<void>(Dwarf_Die *cu_die,
                                   int (*callback)(Dwarf_Die*,
                                                   bool,
                                                   const std::string&,
                                                   void*),
                                   void *data);
template<> int
dwflpp::iterate_over_types<void>(Dwarf_Die *top_die,
                                 bool has_inner_types,
                                 const std::string& prefix,
                                 int (* callback)(Dwarf_Die*,
                                                  bool,
                                                  const std::string&,
                                                  void*),
                                 void *data);
template<> int
dwflpp::iterate_over_notes<void>(void *object, void (*callback)(void*,
                                                                const std::string&,
                                                                const std::string&,
                                                                int,
                                                                const char*,
                                                                size_t));
template<> void
dwflpp::iterate_over_libraries<void>(void (*callback)(void*, const char*),
                                     void *data);
template<> int
dwflpp::iterate_over_plt<void>(void *object, void (*callback)(void*,
                                                              const char*,
                                                              size_t));
template<> void
dwflpp::iterate_over_srcfile_lines<void>(char const * srcfile,
                                         const std::vector<int>& linenos,
                                         enum lineno_t lineno_type,
                                         base_func_info_map_t& funcs,
                                         void (* callback) (Dwarf_Addr,
                                                            int, void*),
                                         bool has_nearest,
                                         void *data);
template<> void
dwflpp::iterate_over_labels<void>(Dwarf_Die *begin_die,
                                  const std::string& sym,
                                  const base_func_info& function,
                                  const std::vector<int>& linenos,
                                  enum lineno_t lineno_type,
                                  void *data,
                                  void (* callback)(const base_func_info&,
                                                    const char*,
                                                    const char*,
                                                    int,
                                                    Dwarf_Die*,
                                                    Dwarf_Addr,
                                                    void*));
template<> void
dwflpp::iterate_over_callees<void>(Dwarf_Die *begin_die,
                                   const std::string& sym,
                                   long recursion_depth,
                                   void *data,
                                   void (* callback)(base_func_info&,
                                                     base_func_info&,
                                                     std::stack<Dwarf_Addr>*,
                                                     void*),
                                   base_func_info& caller,
                                   std::stack<Dwarf_Addr> *callers);

#endif // DWFLPP_H

/* vim: set sw=2 ts=8 cino=>4,n-2,{2,^-2,t0,(0,u0,w1,M1 : */